Геологија и геоморфологија
Релјефот на Шар Планина е разновиден, главно поради нејзината геолошка разновидност. Планините се карактеризираат со голем број на врвови со надморска височина поголема од 2000 метри. Глацијалниот и флувијалниот релјеф има создадено подрачје кое се карактеризира со голема густина на долини и клисури, кратки котлини кои се испресечени во варовничка, кварцитна и гранитоидна карпа.
Во геолошката структура на Шар Планина доминираат палеозојски метаморфни карпи со мал степен на отпор, што влијаело и на релјефните карактеристики на оваа планина. На некои места се забележуваат метаморфити (кварцити, мермери) кои се појавуваат во самиот релјеф (на пр. Лешница). На други места има пробиви на поцврсти гранитоидни карпи. Карбонатните карпи се појавуваат на околу 11% од површината на планината и се засегнати од карстификација.
Во однос на морфометриските карактеристики, планината се протега во должина од 75 km, на надморска височина помеѓу 470 метри во Полошката Котлина и 2747 метри на Титов Врв, главно во правец североисток-југ-југозапад-југ.
Еден од главните морфолошки елементи на Шар Планина е развиениот флувијален релјеф. Постојат многу долини во форма на буквата „V“ кои се формирани со интензивно вертикално всекување и има бројни клисури, некои со кратки кањонести сегменти всечени во многу цврсти карпи (варовници, кварцити, гранитоиди). Некои долини имаат флувио-глацијален карактер. Поради големата висинска разлика помеѓу планините до Полошката Котлина, надолжниот пад на реките е значителен, создавајќи реки кои се карактеризираат со бројни брзаци и водопади. Досега се евидентирани влезови на 10-тина пештери и неколку пропасти, главно во варовниците во долината на Пена.